Podczas gdy miała miejsce wielka migracja ludzi na wschód, na greckim lądzie nadal działy się rzeczy. Archeologia wskazuje, że X i IX wiek p.n.e. (900-700 r. p.n.e.) były okresem wielkiej biedy na kontynencie greckim. Po zniszczeniu cywilizacji mykeńskiej zniknęła duża część istniejącego przemysłu i infrastruktury. Społeczeństwo stało się całkowicie zależne od rolnictwa, a liczba zamieszkanych terenów znacznie spadła. Stary system królów mykeńskich był zależny od bogactwa, więc kiedy królowie zostali wyeliminowani, zmieniło się również społeczeństwo. Zanikła stara kultura pałacowa Mykeńczyków , nastąpiło wyrównanie klas społecznych. W każdej społeczności władza została podzielona pomiędzy grupę najbardziej wpływowych ludzi, a nie jednego człowieka. Najbardziej bezpośrednim skutkiem tych zmian społecznych była kolejna fala migracji. Około 750 r. p.n.e. nowe grupy ludzi chciały opuścić Grecję kontynentalną. Tym razem ludzie nie uciekali przed inwazją . Zamiast tego były to:
* Niezadowolona szlachta, która straciła wpływy
* Walczący rolnicy, którzy szukali nowych terytoriów pod uprawę
Ponieważ greckie miasta jońskie mocno osiadły na wschodzie, ci nowi podróżnicy musieli szukać gdzie indziej świeżej ziemi – i patrzyli na zachód.
Osiedlenie się we Włoszech
Jednym z pierwszych portów podróży greckich podróżnych jadących na zachód były południowe Włochy. W rzeczywistości tak wielu wczesnych starożytnych Greków wyemigrowało do Włoch, że Rzymianie nazwali później południe Włoch i Sycylię Magna Graecia, co po łacinie oznaczało „Wielką Grecję”. W VIII wieku p.n.e. migrujący na zachód starożytni Grecy założyli włoskie miasta Neapolis (Neapol), Kapue (Capua) i Taras (Taranto). Miasta te stały się bardzo bogate i potężne dzięki swoim bliskim powiązaniom handlowym z Grecją kontynentalną i poza nią. Miasta utrzymywały swoją niezależność przez ponad 500 lat, aż Rzymianie w końcu je podbili i wchłonęli do swojego imperium. Zdecydowanie najważniejszym nowym miastem na Sycylii były Syrakuzy. Grecy z miasta Koryntu założyli Syrakuzy około 734 r. p.n.e. Przewodził im Archias, który nazwał miasto Sirako na cześć pobliskiego bagna. Dzięki doskonałej pozycji handlowej Syrakuzy bardzo szybko rosły i stały się niezwykle bogate. Pieniądze wydano na rozbudowę obiektów portowych i umocnień, a Syrakuzy przez pewien czas były uważane za najpotężniejsze greckie miasto w całym basenie Morza Śródziemnego.