Jeśli istnieje nadrzędny temat współczesnej technologii, to jest nim to, że przeciwstawia się ona oczekiwaniom jej twórców, przyjmując funkcje i role, które nigdy nie były zamierzone podczas tworzenia. David Noble, płodny historyk nowoczesnej technologii, podkreśla to mocno w swojej książce Forces of Production z 1984 roku. „Technologia”, pisze Noble, „prowadzi podwójne życie, jedno, które jest zgodne z intencjami projektantów i interesów władzy, a drugie, które im zaprzecza – idąc za plecami ich architektów, przynosząc niezamierzone konsekwencje i niezamierzone możliwości”. Nawet Ithiel de Sola Pool, naiwny wierzący w moc informacji podważającej autorytaryzm, był świadomy, że sama technologia nie wystarczy do osiągnięcia pożądanych rezultatów politycznych, pisząc, że „technologia kształtuje strukturę bitwy, ale nie każdy jej wynik”. Nic dziwnego, że futuryści często się mylą. George Wise, historyk związany z General Electric, przeanalizował półtora tysiąca prognoz technologicznych sporządzonych między 1890 a 1940 rokiem przez inżynierów, historyków i innych naukowców. Jedna trzecia tych przewidywań sprawdziła się, nawet jeśli była nieco ogólnikowa. Pozostałe dwie trzecie były fałszywe lub pozostawały niejasne. Z politycznego punktu widzenia lekcja, jaką należy wyciągnąć z historii technologii i licznych prób jej przepowiedzenia, jest taka, że niewiele nowoczesnych technologii jest wystarczająco stabilnych – pod względem projektu, zastosowania, odwołania do społeczeństwa – aby zapewnić bezbłędne planowanie polityki. Dzieje się tak zwłaszcza na wczesnych etapach cyklu życia technologii. Każdy, kto pracowałby nad polityką „wolności radiowej” w latach dwudziestych XX wieku, byłby bardzo zaskoczony rozwojem – wiele z nich negatywnych – z lat trzydziestych XX wieku. Problem z dzisiejszym Internetem polega na tym, że jest on raczej kiepskim towarzyszem dla osoby zajmującej się planowaniem polityki. Zaangażowanych jest zbyt wielu interesariuszy, od rządów krajowych po organizacje międzynarodowe, takie jak ICANN, i od ONZ po użytkowników usług internetowych; niektóre techniczne elementy jego architektury mogą ulec zmianie, jeśli zabraknie mu adresów; złośliwe siły, takie jak spamerzy i cyberprzestępcy, nieustannie tworzą własne innowacje. Przewidywanie przyszłości Internetu jest procesem naznaczonym znacznie większą złożonością niż przewidywanie przyszłości telewizji, ponieważ Internet jest technologią, którą można wykorzystać do wielu różnych zastosowań za tak niską cenę. Jest to tak nieprzewidywalnie istotne, że powinno wzbudzić wyjątkowo podejrzliwe podejście do ambitnych, a jednocześnie całkowicie niejednoznacznych inicjatyw politycznych, takich jak wolność w Internecie, które wymagają pewnego stopnia stabilności i dojrzałości, którego Internet po prostu nie ma, podczas gdy ich zwolennicy formułują normatywne twierdzenia dotyczące tego, co powinien on mieć. wyglądają tak, jakby już wiedzieli, jak rozwiązać wszystkie problemy. Ale niesforne narzędzie w rękach zbyt pewnych siebie ludzi to przepis na katastrofę. O wiele bardziej produktywne byłoby założenie, że Internet jest wysoce niestabilny; że próba przebudowania własnej polityki wokół narzędzia, które jest tak złożone i kapryśne, nie zadziała; i że zamiast próbować rozwiązać to, co w zasadzie może być nierozwiązywalnymi globalnymi problemami, dobrze byłoby zacząć od nieco mniejszej skali, w której można by nadal uchwycić, jeśli nie w pełni opanować, powiązania między narzędziem a jego otoczeniem. Ale taka ostrożność może odpowiadać tylko intelektualistom. Pomimo nieuniknionej niepewności związanej z technologią, decydenci muszą podejmować decyzje, a technologia odgrywa w nich coraz większą rolę. Przewidywania dotyczące tego, jak może działać technologia, są zatem nieuniknione, w przeciwnym razie nastąpiłby paraliż. Najlepsze, co mogą zrobić decydenci, to zrozumieć, dlaczego tak wielu ludzi tak często się myli, a następnie spróbować stworzyć mechanizmy i procedury, które mogłyby skutecznie wyeliminować nadmierny szum z procesu decyzyjnego. Największym problemem związanym z większością prognoz dotyczących technologii jest to, że niezmiennie opierają się one na tym, jak świat funkcjonuje dzisiaj, a nie na tym, jak będzie działać jutro. Ale świat, jak wiemy, nie stoi w miejscu: polityka, ekonomia i kultura nieustannie zmieniają środowisko, które technologie miały zmienić, najlepiej zgodnie z naszymi przewidywaniami. Polityka, ekonomia i kultura również głęboko przekształcają same technologie. Niektóre, jak radio, stają się tanie i wszechobecne; inne, takie jak samolot, stają się drogie i dostępne tylko dla nielicznych. Co więcej, wraz z pojawieniem się nowych technologii niektóre starsze stają się przestarzałe (faksy) lub znajdują nowe zastosowania (telewizory jako rekwizyty do grania w gry na Wii).
Paradoksalnie, technologie mające na celu złagodzenie konkretnego problemu mogą w rzeczywistości go pogorszyć. Jako Ruth Schwartz Cowan, historyk nauki z University of Pennsylvania, pokazuje w swojej książce MoreWork for Mother, po 1870 roku gospodynie domowe pracowały dłużej, mimo że coraz więcej czynności domowych było zmechanizowanych. (Cowan zauważa, że w 1950 r. Amerykańska gospodyni domowa samodzielnie wyprodukowała to, czego jej odpowiednik potrzebował trzech lub czterech pracowników zaledwie sto lat wcześniej). Kto mógł przewidzieć, że rozwój „urządzeń oszczędzających pracę” wpłynął na zwiększenie obciążenia prac domowych dla większości kobiet? Podobnie, wprowadzenie komputerów do siły roboczej nie przyniosło oczekiwanego wzrostu wydajności (Tetris był być może częścią jakiegoś tajnego sowieckiego spisku mającego na celu powstrzymanie kapitalistycznej gospodarki). Zdobywca nagrody Nobla ekonomista Robert Solow zażartował, że „erę komputerów można zobaczyć wszędzie, ale nie w statystykach produktywności!” Częścią problemu z przewidywaniem dokładnych skutków ekonomicznych i społecznych technologii jest niepewność związana ze skalą, w jakiej taka technologia byłaby stosowana. Pierwsze samochody zostały uznane za technologie, które mogą uczynić miasta czystszymi, wyzwalając je od obornika końskiego. Produkty uboczne silnika spalinowego mogą być smaczniejsze niż obornik, ale biorąc pod uwagę wszechobecność samochodów w dzisiejszym świecie, rozwiązały one jeden problem tylko poprzez spowodowanie innego zanieczyszczenia – znacznie gorszego. Innymi słowy, przyszłe zastosowania określonej technologii można często opisać za pomocą starego porzekadła „To ekonomia, głupcze”. William Galston, były doradca prezydenta Clintona i badacz polityki publicznej w Brookings Institution, podał mocny przykład tego, jak często nie doceniamy siły sił ekonomicznych w warunkowaniu społecznego wpływu technologii. Wyobraź sobie, mówi, hipotetyczną konferencję naukową na temat społecznych skutków telewizji, zwołaną na początku lat pięćdziesiątych. Konsensus na konferencji prawie na pewno byłby taki, że telewizja jest gotowa do wzmocnienia więzi społecznych i pomnażania kapitału społecznego. Telewizory były rzadkie i drogie, a sąsiedzi musieli dzielić się i odwiedzać swoje domy. Weź udział w dzisiejszych konferencjach akademickich na temat telewizji, a uczestnicy będą prawdopodobnie żałować wszechobecnej „kultury sypialni”, w której dostępność wielu telewizorów w jednym domu jest postrzegana jako erozja więzi w rodzinach, a nie tylko w sąsiedztwie. Innym powodem, dla którego przyszłość danej technologii jest tak trudna do przewidzenia, jest to, że zniknięciu jednego zestawu pośredników często towarzyszy pojawienie się innych pośredników. Jak zauważył James Carey, badacz mediów z Columbia University, „jako jeden zestaw granic, jeden zestaw struktur społecznych zostaje zburzony, inny zestaw granic zostaje wzniesiony. Łatwiej nam zobaczyć, jak znikają granice ”. Rzadko zauważamy, że powstają nowe. W 1914 roku Popular Mechanics myślał, że era rządów się skończyła, ogłaszając, że telegrafia bezprzewodowa pozwala „prywatnemu obywatelowi komunikować się na duże odległości bez pomocy rządu lub korporacji”. Jednak dopiero piętnaście lat później garstka korporacji zdominowała dziedzinę komunikacji radiowej, mimo że opinia publiczna wciąż miała złudzenia, że radio jest wolnym i zdecentralizowanym mediami. (Fakt, że taniały radia, tylko przyczynił się do tych złudzeń). Podobnie, podobnie jak dzisiejsi guru Internetu próbują nas przekonać, że nadeszła era „wolnego”, prawie na pewno tak nie jest. Wszystkie te darmowe filmy z kotami, które otrzymują miliony odsłon na YouTube, są przechowywane na potężnych centrach serwerów, których uruchomienie kosztuje miliony dolarów, zwykle w postaci samych rachunków za prąd. Te ukryte koszty wcześniej czy później spowodują problemy środowiskowe, które boleśnie uświadomią nam, jak drogie są takie technologie. W 1990 roku kto mógł przewidzieć, że Greenpeace pewnego dnia opublikuje obszerny raport o środowiskowych konsekwencjach przetwarzania w chmurze, a niektórzy naukowcy przeprowadzą wieloletnie badania nad wpływem spamu e-mailowego na zmiany klimatu? Fakt, że nie możemy jeszcze obliczyć wszystkich kosztów danej technologii – czy to finansowych, moralnych czy środowiskowych – nie oznacza, że jest ona darmowa.
